Hematologia weterynaryjna to badania dla zwierząt, które są kluczowym elementem diagnostyki weterynaryjnej. Pozwalają na ocenę zdrowia zwierzęcia, wykrycie różnych chorób oraz monitorowanie skuteczności leczenia. Oto szczegółowy przegląd hematologii w kontekście zwierząt.
Co to jest hematologia weterynaryjna?
Hematologia weterynaryjna to dziedzina zajmująca się badaniem krwi, jej składników i funkcji, a także chorób związanych z krwią. W weterynarii, badania hematologiczne zwierząt dostarczają ważnych informacji na temat stanu zdrowia.
Kluczowe elementy badania hematologicznego
- Morfologia krwi
- Erytrocyty (czerwone krwinki): Liczba erytrocytów, stężenie hemoglobiny i hematokryt. Ważne dla oceny anemii i innych stanów związanych z krwinkami czerwonymi.
- Leukocyty (białe krwinki): Liczba i różne rodzaje leukocytów (neutrofile, limfocyty, monocyty, eozynofile, bazofile). To badanie krwi u zwierząt pomaga w diagnozowaniu infekcji, stanów zapalnych, chorób autoimmunologicznych i nowotworów.
- Trombocyty (płytki krwi): Liczba płytek krwi, ocena funkcji krzepnięcia. Ważne dla diagnozy zaburzeń krzepnięcia i trombocytopenii.
- Parametry czerwonych krwinek
- MCV (średnia objętość krwinki czerwonej): Pomaga w różnicowaniu typów anemii.
- MCH (średnia masa hemoglobiny) i MCHC (średnie stężenie hemoglobiny): Wskazują na zawartość hemoglobiny w krwinkach czerwonych, co jest pomocne w diagnozowaniu anemii mikrocytarnej i makrocytarnej.
- Rozmaz krwi
- Mikroskopowa analiza: Ocena morfologii krwinek czerwonych i białych oraz obecność nieprawidłowych komórek, pasożytów lub artefaktów.
Zastosowania badań hematologicznych
- Diagnostyka chorób
- Anemia: Różnicowanie między różnymi typami anemii (np. regeneratywna, nieregeneratywna).
- Zakażenia i stany zapalne: Wzrost liczby leukocytów wskazuje na infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze lub pasożytnicze.
- Nowotwory: Zmiany w liczbie i typie leukocytów mogą wskazywać na białaczki lub inne nowotwory krwi.
- Zaburzenia krzepnięcia: Ocena liczby i funkcji płytek krwi oraz badania dodatkowe (np. czas krzepnięcia, PT, APTT).
- Monitorowanie leczenia
- Efektywność terapii: Regularne badania krwi dla zwierząt pozwalają na ocenę odpowiedzi na leczenie np. anemii, infekcji czy nowotworów.
- Toksyczność leków: Niektóre leki mogą wpływać na skład krwi, dlatego monitorowanie parametrów hematologicznych jest ważne dla oceny bezpieczeństwa terapii, szczególnie w przypadku pacjentów onkologicznych.
- Rutynowe kontrole zdrowia
- Profilaktyka: Regularne badania hematologiczne mogą pomóc w wczesnym wykrywaniu problemów zdrowotnych, zanim pojawią się objawy kliniczne.
Przykłady diagnozowanych chorób:
Babeszjoza wywoływana jest przez pierwotniaki z rodzaju Babesia, w tym Babesia canis, B. gibsoni, B. vogeli. Do zarażenia dochodzi na skutek wprowadzenia pierwotniaka do krwioobiegu psa przez ugryzienie kleszcza, gdzie następuje jego intensywne namnażanie. W przebiegu babeszjozy dochodzi do rozpadu erytrocytów, a w konsekwencji tego do niedokrwistości. Pozostałości z rozpadu erytrocytów mogą powodować uszkodzenie nerek poprzez zatykanie kanalików nerkowych.
Do głównych objawów choroby należą: osowiałość, zmęczenie, brak apetytu, gorączka, a z czasem żółtaczka i ciemnobrązowy kolor moczu. Diagnostyka babeszjozy opiera się na badaniu mikroskopowym rozmazu krwi lub badaniem z użyciem technik biologii molekularnej, takich jak badania z użyciem techniki PCR zwierząt.
Badanie hematologiczne zwierząt w Animallab
IMHA (immune mediated hemolytic anemia), czyli niedokrwistość hemolityczna na tle immunologicznym występuje przy nasilonym niszczeniu erytrocytów wewnątrz organizmu. Możemy wyróżnić dwa rodzaje IMHA: pierwotną oraz wtórną. W pierwotnej IMHA przeciwciała skierowane są przeciwko własnym antygenom na powierzchni erytrocytów. Natomiast IMHA wtórna powstaje najczęściej przy współistnieniu czynników zakaźnych, pasożytów, powstawaniu nowotworów lub zatruciach. W tym przypadku odpowiedź immunologiczna skierowana jest przeciwko obcym antygenom. Uzupełniająco warto zlecić badania genetyczne zwierząt, jeśli istnieje podejrzenie predyspozycji do schorzeń hematologicznych.
Anaplazmoza, to choroba zakaźna przenoszona przez kleszcze, wywołana przez bakterie z rodzaju Anaplasma. U psów najczęściej stwierdza się anaplazmozę granulocytarną którą wywołuje Anaplasma phagocytophilum. Drugi gatunek, Anaplasma platys odpowiada za anaplazmozę trombocytarną. W pierwszym przypadku bakterie atakują neutrofile, i w barwionym rozmazie krwi możemy je zaobserwować w cytoplazmie neutrofilów. W morfologii krwi zauważalna jest małopłytkowość, leukopenia, a z czasem niedokrwistość. W celu różnicowania zakażenia A. phagocytophilum od A. platys należy wykonaćbadanie krwi zwierząt z próbki EDTA.
W przypadku podejrzeń zakażeń pasożytniczych, które mogą mieć wpływ na wyniki hematologii, warto przeprowadzić również badania parazytologiczne zwierząt w celu potwierdzenia obecności pasożytów w organizmie. Na koniec warto wspomnieć, że analiza profilu hematologicznego jest często łączona z bardziej kompleksową oceną biochemiczną organizmu – badania biochemiczne u zwierząt umożliwiają ocenę funkcjonowania narządów wewnętrznych i ułatwiają postawienie pełnej diagnozy.
Placówki, z którymi współpracujemy:
Badania krwi psa – kiedy warto je wykonać?
Chcesz zadbać o swojego pupila i interesują Cię badania krwi? Pies to zwierzę, które wymaga…
Dlaczego warto regularnie badać krew kota?
Morfologia kota to niezwykle istotne narzędzia diagnostyczne, które pozwalają na wykrycie ukrytych problemów zdrowotnych, zanim…
Jak prawidłowo zebrać kał psa do badania?
Jak zbierać kał psa do badania? Prawidłowe pobranie próbki to ważny krok w diagnostyce zdrowotnej…
Jak prawidłowo pobrać mocz do badania od psa?
Jak pobrać mocz od psa? Pobieranie moczu od psa może wydawać się skomplikowanym zadaniem, jednak…
Normy badań krwi u psa – co oznaczają wyniki morfologii
Jak odczytać wyniki morfologii psa? Na pierwszy rzut oka może wydawać się nieco skomplikowane, jednak…
Jak prawidłowo pobrać mocz od kota?
Badanie moczu u kota – jak pobrać? Pobranie moczu może wydawać się na pierwszy rzut…