Transfuzje krwi ratują życie tysięcy psów każdego roku. Grupy krwi u psów nie są uniwersalne, podobnie jak u ludzi. Psy mają różne grupy krwi, które odgrywają istotną rolę podczas transfuzji. Znajomość tych grup jest niezwykle ważna zarówno dla właścicieli, jak i lekarzy weterynarii, ponieważ może przesądzić o sukcesie leczenia w sytuacjach zagrożenia życia naszego czworonoga. Zrozumienie systemu grup krwi u psów to krok, który może uratować życie.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Grupy krwi u psów – system klasyfikacji grup krwi u psów
- Grupy krwi u psów – znaczenie grup krwi przy transfuzjach
- Ile jest grup krwi u psów – praktyczne aspekty związane z grupami krwi u psów
Grupy krwi u psów – system klasyfikacji grup krwi u psów
Czy pies ma grupę krwi? Psy, podobnie jak ludzie, mają grupy krwi, jednak ich klasyfikacja jest bardziej złożona i opiera się na obecności antygenów DEA (Dog Erythrocyte Antigen) na powierzchni erytrocytów. Najważniejszy klinicznie jest antygen DEA 1 – szczególnie podtyp DEA 1.1, występujący u ok. 40% psów, oraz DEA 1.2 (ok. 20%). Psy DEA 1.1 dodatnie mają ten antygen na krwinkach, a jego brak oznacza grupę DEA 1.1 ujemną. Transfuzja krwi od dawcy DEA 1.1+ do biorcy DEA 1.1– może przy kolejnych transfuzjach wywołać silną reakcję immunologiczną i hemolizę. Poza DEA 1 wyróżnia się także inne antygeny, m.in.:
- DEA 3, 4, 5, 7 – rzadziej powodujące reakcje immunologiczne,
- antygen Dal – odkryty w 2007 r., którego brak częściej stwierdza się u dobermanów i shih tzu.
Ile jest grup krwi u psów? Znanych jest co najmniej osiem grup krwi psów, choć badania sugerują istnienie kilkunastu. Znajomość grupy krwi oraz specjalistyczne badania, takie jak hematologia weterynaryjna pozwalają uniknąć powikłań podczas transfuzji – szczególnie cenni są dawcy DEA 1.1–.
Grupy krwi u psów – znaczenie grup krwi przy transfuzjach
Psy nie mają naturalnych alloprzeciwciał przeciwko innym grupom krwi, więc pierwsza transfuzja bywa bezpieczna nawet przy niezgodności. Jednak po niej organizm może wytworzyć przeciwciała, dlatego kolejne transfuzje wymagają próby krzyżowej – testu polegającego na mieszaniu krwi dawcy i biorcy w celu wykrycia aglutynacji lub hemolizy. Największe ryzyko to podanie krwi DEA 1.1+ psu DEA 1.1–, co może wywołać ostrą reakcję hemolityczną przy kolejnej transfuzji. Dokumentacja wcześniejszych zabiegów i badania krwi dla psa są kluczowe dla bezpieczeństwa zwierzęcia.
Ile jest grup krwi u psów – praktyczne aspekty związane z grupami krwi u psów
Czy psy mają grupy krwi? U psów wyróżnia się co najmniej osiem głównych grup krwi (m.in. DEA 1.1, 1.2, 3, 4, 5, 7), a niektóre źródła mówią o kilkunastu. Dawcą może być pies zdrowy, ważący min. 25 kg, regularnie szczepiony, odrobaczany, bez chorób przewlekłych i leków w ostatnich tygodniach. Zanim pies zostanie zakwalifikowany do oddania krwi, lekarz weterynarii oceni jego stan zdrowia i doradzi w takich kwestiach jak np. badanie krwi psa jak się przygotować – to ważny etap poprzedzający pobranie. Procedura odbywa się z żyły szyjnej, trwa kilkanaście minut, a dawcy mogą oddawać krew co 2–3 miesiące. W Polsce działa m.in. Weterynaryjny Bank Krwi w Mikołowie, a coraz więcej klinik prowadzi własne punkty poboru. Takie miejsca współpracują z wyspecjalizowanymi placówkami, jak laboratorium dla zwierząt, co zwiększa dostępność krwi w nagłych wypadkach. W przeciwieństwie do psów, koty mają prostszy system (A, B, AB) i naturalne przeciwciała – niezgodna transfuzja, nawet pierwsza, jest dla nich groźna. U psów ryzyko pojawia się głównie przy kolejnych zabiegach bez próby krzyżowej. Wiedza o grupach krwi i ich zgodności może w praktyce uratować życie zwierzęcia.